تحلیل جامعه‏ شناختی شعر «برف» نیما بر اساس آرای شریعتی و با تکیه بر مفهوم «غم»

هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی شعر «برف»، اثر نیما یوشیج، بر اساس آرای دکتر شریعتی در زمینۀ هنر، با تکیه بر مقولۀ غم و با روش تحلیلی است. نوع نگاه شریعتی به کیفیت پیوند هنر با اجتماع حاوی رویکردی انتقادی- آرمان شهری است؛ رویکردی که، به تعبیر وی، در هنر اصیل مدرن به خوبی قابل مشاهده است. مطابق با این دیدگاه، هنر مدرن، بی‏ آنکه به تصویرگر واقعیت‏های اجتماعی فروکاسته شود و در دام تفنن جویی مفرط بیفتد، به ‏واسطۀ حضور ذاتی عنصر غم، به صورتی غیرمستقیم، به نفی وضعیت حاضر و ترسیم اشاره‏وار وضعیتی آرمانی می‏‏پردازد. شعر «برف»، که از آثار شناخته شدة نیماست، نمونه‏ای مثال زدنی از چنین هنر مدرنی است. در این شعر، مناسبات انتقادی- آرمان شهری هنر با جامعه به شکلی عالی نمایان می شود. شعر، که یکسر از تجربۀ غم و شکست مملو است، به یکباره کلیت فضای اجتماعی خود را نفی می کند. اما، شعر در این نفی توقف نمی‏یابد و به‏ واسطۀ طرح اسطورۀ «وازنا» به فراسوی آرمان شهر مورد نظر خود پل می‏زند.